Naar hoofdinhoud
Sterrenkaart Melkweg

Zomer en najaar: De Melkweg

Zo in de loop van de zomer wordt de Melkweg 's nachts beter zichtbaar. Het is een vage band die iets lichter is dan zijn omgeving. Wel vanaf een donkere plek natuurlijk. In de zomer loopt hij van de noordelijke horizon naar hoog in het oosten. Vanuit daar gaat hij richting de zuidelijke horizon. In de herfst loopt hij meer van het noordoosten via het punt recht boven je hoofd naar het zuidwesten. 

Hij gaat door diverse sterrenbeelden (zie kaartje). Vanuit ons land is hij zo rond het sterrenbeeld Zwaan het beste te zien. Daar is ook een splitsing in de band zichtbaar. Deze ‘splitsing’ loopt door tot aan de zuidelijke horizon. Deze splitsing is een donkere stofwolk die voor de helderdere band hangt. 

In het sterrenbeeld Boogschutter, laag aan de horizon, is de Melkweg eigenlijk het felst. Daar ligt namelijk het centrum van onze Melkweg. Echter omdat dit deel voor ons zo laag bij de horizon staat, is het hier niet zo opvallend. 

Als je de Melkweg met een verrekijker bekijkt, zie je dat er heel veel sterren in staan. Al die sterren samen vormen de band. Met het blote oog kun je de zwakke afzonderlijke sterren namelijk niet zien, maar samen vormen ze dus een soort waas. Ook zul je met een verrekijker veel sterrenhopen en nevels tegenkomen. 

De Melkweg is eigenlijk een soort schijf zoals veel andere sterrenstelsels, een schijf van honderden miljarden sterren en een diameter van zo'n 100.000 lichtjaar! Omdat we daar middenin zitten, zien we deze schijf als het ware om ons heen.  

Alle andere sterren die we aan de hemel zien, horen ook bij ons sterrenstelsel. Deze sterren staan het dichtst bij en kunnen we daarom afzonderlijk zien. Die zien we ook buiten de band aan de rest van de hemel, want ook boven en onder ons zitten er sterren in de schijf. De schijf heeft namelijk een dikte van een paar duizend lichtjaar. Wel zijn dit natuurlijk veel minder sterren dan in de band. 

Probeer je dat dus eens te beseffen wanneer je op een donkere heldere avond buiten loopt: dat ons zonnestelsel slechts een ‘speldenknop’ is tussen alle andere sterren in dit gigantische sterrenstelsel, dat je aan de hemel kunt zien. Misschien krijg je dan even een aardige beeld van de duizelingwekkende astronomische afstanden en onze nietige plek daarin.

 

Thumbnail-foto Melkweg: Michael Seeley, CC BY-NC 2.0